W przeciwieństwie do coinów, które są kryptowalutami działającymi na ich natywnym blockchainie, tokeny są zbudowane na podstawie innych istniejących blockchainów. Na przykład Bitcoin (BTC) i Ethereum (ETH) są "monetami", ponieważ działają na swoich rodzimych łańcuchach. Natomiast Uniswap (UNI) i Chainlink (LINK) to "tokeny", ponieważ działają na blockchainie Ethereum. Cyfrowy token może reprezentować wartość, użyteczność lub aktywa. Tokeny dzielą się na dwa główne rodzaje - tokeny użytkowe (utility) i tokeny security.
Większość tokenów to tokeny użytkowe. Mają one zazwyczaj szerszą funkcjonalność niż security tokeny. Posiadają wartość, ale firmy nie tworzą ich w celach inwestycyjnych.
Istnieje sześć różnych ról, które pełnią tokeny użytkowe.
Przykładem tokena użytkowego jest token Filecoin (FIL), w którym posiadacze FIL uzyskują dostęp do zdecentralizowanych usług przechowywania danych w chmurze platformy. Innym przykładem jest MakerDAO (MKR), gdzie posiadacze MKR uzyskują prawo zarządzania do zmiany parametrów platformy.
Ogólnie rzecz biorąc, tokeny użytkowe są dystrybuowane podczas pierwszej oferty monet (ICO). ICO to nieuregulowana, ale popularna metoda pozyskiwania funduszy. Stosowana jest ona przez startupy, które chcą wzbudzić zainteresowanie swoim produktem lub usługami. Podczas ICO, inwestorzy kupują tokeny za walutę fiat lub inne bardziej uznane kryptowaluty, takie jak Bitcoin lub Ethereum.
Token security czerpie wartość z zewnętrznych, zbywalnych aktywów, takich jak np. akcje lub nieruchomości. Termin "secuirty" nie odnosi się do bezpieczeństwa, ale raczej do reprezentacji wartości finansowej w formie akcji, obligacji lub opcji. Istnieją trzy popularne rodzaje secuirty tokenów: tokeny akcji, tokeny dłużne oraz tokeny realnych aktywów.
Secuity token funkcjonuje jak tradycyjny składnik aktywów, w którym jego posiadacze uzyskują te same prawa i obowiązki, jak przy zakupie tradycyjnego instrumentu od brokerów. Oznacza to, że mają oni taki sam udział w zyskach i prawo głosu. Jedyna różnica polega na tym, że security token jest tokenizowaną lub cyfrową wersją tradycyjnego aktywa. Ponadto, tokeny te są zaprojektowane z myślą o inwestycji. W związku z tym podlegają one takiemu samemu nadzorowi regulacyjnemu jak tradycyjne instrumenty.
Security tokeny oferują wiele korzyści w porównaniu do tradycyjnych papierów wartościowych, takich jak:
Zamiast ICO, firmy rozprowadzają security tokeny poprzez oferty security tokenów (STO). W przeciwieństwie do ICO, STO oragnizuje się w regulowanym środowisku. Firmy muszą zarejestrować STO w odpowiednich organach regulacyjnych i spełnić wszystkie wymogi prawne. Dodatkowo, uczestnicy STO muszą być w pełni dopuszczeni lub akredytowani do kupna i sprzedaży security tokenów.
W USA aby określić, czy token jest secuirty tokenem stosuje się test Howeya. Jeśli token przejdzie ten test, oznacza się go jako security token. Oznacza to, że musi on zarejestrować się w amerykańskiej Komisji Papierów Wartościowych i Giełd (SEC). Test ten nazwano na cześć sprawy SEC vs. W.J. Howey Co., która ustanowiła cztery kryteria określające, czy pewne transakcje kwalifikują się jako umowa inwestycyjna:
Podobnie jak w przypadku testu Howey'a, sądy i agencje finansowe Unii Europejskiej również wprowadziły przepisy prawne. Stworzyły tym samym zestaw kryteriów pozwalających określić, co jest papierem wartościowym a co nie jest. Ponadto, wg. nowo zaproponowanych przepisów, security tokeny oparte na technologii rozproszonej księgi (DLT) będą podlegać Dyrektywie w Sprawie Rynków Instrumentów Finansowych (MiFID) II i będą odpowiednio regulowane. Inne kraje również mają własne kryteria prawne, aby określić, czy aktywa cyfrowe są papierami wartościowymi. Regulacje dotyczące security tokenów i STO muszą być zgodne z tymi kryteriami.
Istnieją trzy główne różnice między tokenami użytkowymi a tokenami security: cel , sposób wyceny oraz ich status regulacyjny.
Jak wcześniej wspomnieliśmy, firmy wykorzystują tokeny użytkowe do pozyskiwania funduszy na rozwój projektu oraz jako magazyn wartości do tworzenia gospodarki na danym blockchainie. Tokeny użytkowe przyznają również użytkownikom dostęp do usług oraz prawa głosu i zarządzania w ramach ekosystemu konkretnego projektu. Z drugiej strony, security token jest przede wszystkim używany do reprezentowania własności aktywów, które są weryfikowane na konkretnym blockchainie.
Wartość danego tokena użytkowego na rynku kryptowalut nie jest powiązana z wartością jego firmy. Jak już wspomnieliśmy, wartość tokena użytkowego zależy od jego funkcji. W związku z tym jest ona skorelowana z jego rzeczywistym popytem. Tokeny skalowanych projektów z dużą liczbą użytkowników zazwyczaj systematycznie zyskują na wartości. Z kolei wartość security tokena związana jest z wartością powiązanej z nim spółki. Jeśli wycena danej firmy wzrośnie, wzrośnie również cena odpowiadającego jej tokena.
Jak już wspomnieliśmy, firmy rozprowadzają tokeny użytkowe w nieuregulowanych ICO. Każdy może uruchomić własne ICO, pod warunkiem, że posiada odpowiednią wiedzę technologiczną. W wyniku braku regulacji, wiele nieuczciwych ICO wyłudziło od użytkowników miliony dolarów. Na przykład wietnamska firma kryptowalutowa uruchomiła ICO dla swojego tokena Pincoin (PIN) i zdołała zebrać około 660 milionów dolarów. Jak się później okazało, zapadła się z pieniędzmi pod ziemię.
Z drugiej strony, firmy rozprowadzają security tokeny w mocno regulowanych STO. Władze regulują STO tak samo jak tradycyjne rynki finansowe, aby zapobiec manipulacji i chronić inwestorów. Ze względu na te surowe regulacje, prawie niemożliwe jest istnienie nieuczciwych STO. W niektórych krajach ICO są jednak traktowane jako oferty papierów wartościowych.
Czy Bitcoin jest tokenem bezpieczeństwa?
Według przewodniczącego SEC, Bitcoin nie jest papierem wartościowym, ponieważ nie przeszedł testu Howeya. Dlaczego? Ponieważ Bitcoin nigdy nie zabiegał o publiczne fundusze na rozwój technologiczny.
Czy Ethereum jest security tokenem?
ETH, czyli token Ethereum jest uważany za token użytkowy. Nawet jeśli Ethereum raz zebrał fundusze we wrześniu 2014 roku, SEC wyjaśnił, że ETH nie jest papierem wartościowym ze względu na jego zdecentralizowaną naturę.
Czy Cardano jest security tokenem?
ADA Cardano jest uznawany za token użytkowy. Cardano przeprowadziło ICO w Japonii na mocy japońskiego prawa. Projekt uzyskał pełną zgodność z zasadami Know Your Customer (KYC) i Anti-money Laundering (AML). W rezultacie nie jest on uznawany przez SEC za security token.
Token reprezentuje wartość, użyteczność lub aktywa na istniejących blockchainach. Istnieją dwa rodzaje tokenów - utility i security. Rządy i organy finansowe oznaczają tokeny jako papiery wartościowe, stosując zestaw kryteriów prawnych. Gdy token zostanie sklasyfikowany jako security token, musi on przestrzegać regulacji, podobnie jak tradycyjne papiery wartościowe.
Tokeny użytkowe przede wszystkim zapewniają posiadaczom dostęp do usług platformy i prawa do udziału w zarządzaniu siecią. W przeciwieństwie do nich, security tokeny stanowią umowę inwestycyjną, a w zależności od tego, jak są zaprogramowane, mogą przyznawać posiadaczom prawo głosu i udział w zyskach. Ponadto, wartość tokenów użytkowych jest związana z popytem na nie. W porównaniu z tokenami użytkowymi, wartość security tokenów jest powiązana z wyceną firmy.
Dodatkowo, firmy rozprowadzają tokeny użytkowe poprzez nieregulowane ICO w celu pozyskania funduszy na rozwój platformy. Z drugiej strony, security tokeny dystrybuuje się za pośrednictwem STO, które są ściśle regulowane przez agencje rządowe i finansowe, aby zapobiec oszustwom i nielegalnym działaniom.