Menu
Sidechainy to technologia skalowania blockchaina poprzez stworzenie równoległej sieci z dwukierunkowym powiązaniem z siecią bazową. Głównym problemem, który rozwiązuje sidechain, jest zwiększenie szybkości transakcji i zmniejszenie ich kosztu dla kryptowalut sieci "macierzystej".
Główną wadą sidechaina jest zmniejszone bezpieczeństwo ze względu na ograniczoną decentralizację.
W tej chwili sidechainy działają przede wszystkim dla dwóch blockchainów: Bitcoina i Ethereum.
Kilka lat po premierze sieć bitcoin zaczęła osiągać granice skalowalności: pojawiło się wiele projektów kryptowalutowych, które oferowały znacznie większe prędkości i znacznie niższe opłaty za transakcje.
W 2014 roku deweloperzy Blockstream po raz pierwszy opisali koncepcję sidechainów, które miałyby obejść niedoskonałości bitcoina.
Opisali oni pomysł stworzenia osobnego, dodatkowego blockchaina, który byłby dwustronnie połączony z siecią "macierzystą" i miałby możliwość przekazywania aktywów.
Zgodnie z pierwotną koncepcją, użytkownik macierzystego blockchaina musi najpierw wysłać monety na wychodzący adres. Tam są one blokowane na krótki okres czasu w celu weryfikacji, co ma na celu wyeliminowanie możliwości podwójnego wydawania pieniędzy.
Po potwierdzeniu przelewu monety trafiają do sidechaina, gdzie można je swobodnie wykorzystać. W razie potrzeby posiadacz monet może w podobny sposób zwrócić je do oryginalnego blockchaina.
Obecnie technologia sidechain jest wykorzystywana przede wszystkim w bitcoinie i Ethereum, dwóch najpopularniejszych projektach branży kryptowalut, które mają problemy z przepustowością.
Najbardziej znanym do tej pory sidechainem opartym na bitcoinie jest Liquid Network firmy Blockstream, który bazuje na kodzie źródłowym projektu Elements. Do stworzenia tego ostatniego wykorzystano bazę kodu Bitcoina, ale Liquid zmniejszył czas tworzenia bloków z 10 minut do 1 minuty zmniejszając tym samym decentralizację.
Liquid nie posiada natywnego aktywa. Zamiast tego wykorzystuje tzw. "opakowany" token L-BTC, który jest emitowany, gdy bitcoiny są przenoszone z "natywnego" blockchaina do sidechaina. L-BTC jest wspierany przez bitcoina w stosunku 1:1. Ponadto, sidechain Blockstream posiada funkcje poufnych transakcji.
Liquid nie można jednak nazwać tak zdecentralizowanym blockchainem jak bitcoin. Projekt prowadzony jest przez "federację", czyli stosunkowo niewielką grupę organizacji rozsianych po całym świecie i wzajemnie od siebie niezależnych.
Głosują one nad aktualizacjami protokołu, zarządzają węzłami i kluczami. Są to klucze dla portfela multisig, który wymaga co najmniej 11 z 15 kluczy do walidacji transakcji. Każdy z zaufanych członków "federacji" zarządza jednym z kluczy.
Od 2022 roku Liquid nie jest szeroko stosowany na rynku kryptowalut i działa bardziej jak prywatny blockchain: sidechain jest używany przez inwestorów instytucjonalnych, aplikacje i portfele.
W blockchainie Liquid wyemitowano niewielką ilość stabelcoinów Tether (USDT). Na początku września 2022 roku Blockstream ogłosił plany uruchomienia zdecentralizowanej giełdy bitcoinów, XDAX, której użytkownicy będą mogli swapować aktywa w oparciu o Liquid.
Innym znaczącym bitcoinowym sidechainem jest Rootstock, który ma wbudowaną wirtualną maszynę umożliwiającą tworzenie smart kontraktów. W sierpniu 2022 roku WakeUpLabs i Kilimo ogłosiły plany emisji niewymienialnych tokenów w sieci Rootstock.
Platforma blockchain Ethereum ma szczególnie dotkliwy problem ze skalowaniem. Wiele kryptoprojektów oferuje rozwiązania w takiej czy innej formie. Ethereum jednak nadal prowadzi nad tym prace.
Ich zasadniczą różnicą w stosunku do Ethereum jest możliwość zastosowania innego algorytmu konsensusu, takiego jak Byzantine Fault Tolerance, Proof-of-Authority czy Delegated Proof-of-Stake (DPoS). Bardziej zaawansowane parametry blockchaina wymagają jednak mniejszej decentralizacji przez redukcję liczby pełnych węzłów. Ma to również wpływ na bezpieczeństwo.
Ważną cechą sidechainów Ethereum jest kompatybilność z Ethereum Virtual Machine. Takie sieci obsługują kontrkty napisane w Solidity. Dzięki temu można łatwo wdrożyć aplikacje dla ekosystemu Ethereum na jego sidechainie.
Obecnie istnieje kilka sidechainów Ethereum. Jednym z nich jest Polygon Proof of Stake (PoS), który jest częścią ekosystemu Polygon. Polygon PoS składa się z trzech warstw:
Polygon PoS ma wielokrotnie większą przepustowość niż sieć "macierzysta". Twórcy szacują prędkość sidechaina na 7000 Tx/s w porównaniu z 15 Tx/s dla Ethereum. Natywną kryptowalutą PoS Polygon jest MATIC.
Transfery aktywów z Ethereum do Polygon PoS odbywają się za pośrednictwem mostu, który blokuje kryptowalutę i zwalnia ją w sidechainie Polygon. Odpowiada za to mechanizm "relay": wymaga on zgody dwóch trzecich walidatorów z sidechaina, aby zatwierdzić międzyłańcuchowy transfer.
Oprócz Polygon PoS, do sidechainów Ethereum należy Loom Network. Jest to platforma multichain dla zdecentralizowanych aplikacji, uruchomiona jeszcze w 2017 roku. Loom Network wykorzystuje jako warstwę bazową sieć kompatybilną z EVM o nazwie Basechain, która jest oparta na algorytmie DPoS. Rodzimym tokenem projektu jest token LOOM zgodny ze standardem ERC-20.
Inne projekty Ethereum sidechain to Skale i Gnosis Chain. Twórcy popularnej gry blockchain Axie Infinity rozwijają sidechain Ronin, połączony z Ethereum za pośrednictwem mostu crosschain, który został ponownie uruchomiony latem 2022 roku po poważnym włamaniu. Ronin jest używany do transakcji aktywów w grze, w szczególności tokenów NFT i SLP oraz AXS.
Sidechainy opierają się na własnym systemie zabezpieczeń. Ograniczona decentralizacja wymagana dla większej skalowalności zwiększa prawdopodobieństwo, że walidatorzy, górnicy i inni kluczowi uczestnicy sidechaina zostaną zhakowani. Tak właśnie było w przypadku Ronina.
Ponieważ każdy sidechain jest niezależny, jeśli zostanie zhakowany lub skompromitowany, szkody pozostają w tym łańcuchu i nie wpływają na główny blockchain. Jeśli główny blockchain zostanie naruszony, sidechain będzie nadal działał, ale jego przywiązanie do łańcucha macierzystego zostanie zdewaluowane.
Niektóre bitcoinowe sidechainy działają w oparciu o mechanizm "co-miningu" - jednoczesnego wydobywania dwóch oddzielnych kryptowalut w oparciu o ten sam algorytm konsensusu.
