Menu
Algorytmiczne stablecoiny to kryptowaluty, których stabilność cenowa jest zapewniana przez algorytmy, inteligentne kontrakty lub działania użytkowników, którzy wchodzą z nimi w interakcje.
W związku z tym wartość takich kryptowalut nie zależy od zabezpieczenia, ale raczej od konkretnych mechanizmów cenowych, działań i zachowań ich posiadaczy.
W rezultacie cena algorytmicznych stablecoinów jest bardziej zmienna niż ich scentralizowanych odpowiedników lub monet z nadmiernym zabezpieczeniem.
Algorytmiczne stablecoiny są aktywnie wykorzystywane jako wysoce płynny instrument handlowy, a także w aplikacjach DeFi do zabezpieczonych pożyczek kryptowalutowych, farmingu, pochodnych instrumentów kryptowalutowych i innych transakcji.
Scentralizowane stablecoiny, takie jak USDT, USDC i BUSD, są zazwyczaj emitowane przez jednego emitenta, który zapewnia im stabilność cenową dzięki własnym rezerwom i kontroluje ich emisję.
Algorytmiczne stablecoiny nie są w pełni zabezpieczone rezerwami. Innymi słowy, jeśli w obiegu znajduje się 1 mld USD tych monet, mogą być one zabezpieczone jedynie rezerwami w wysokości 0,5 mld USD pochodzącymi z kryptowalut lub innych aktywów.
Cenę wspierają specjalne mechanizmy zastosowane przez twórcę stabelcoina - na przykład denominacja, rebalansowanie lub zasilanie natywną monetą. Aktywnym elementem takich mechanizmów są sami użytkownicy, którzy są zachęcani do podejmowania określonych działań rynkowych.
Emisja, obieg i spalanie algorytmicznych stablcoinów są zdecentralizowane, tzn. dostępne dla wszystkich dzięki interakcji z smart kontraktami. Częściowy "provisioning" zwiększa efektywność inwestowania w takie stablocoiny i pozwala ekosystemowi skalować się znacznie szybciej wraz ze wzrostem liczby posiadaczy.
Konsekwencją decentralizacji jest to, że algorytmiczne stablcoiny nie mogą być zablokowane jeśli znajdują się w portfelach użytkowników. Jednocześnie scentralizowane stablecoiny przechowywane w portfelach użytkowników mogą zostać zablokowane przez firmę emitującą, co było już wielokrotnie praktykowane.
W połowie maja na rynku kryptowalutowym istniało około 20 algorytmicznych stablecoinów, przy czym ponad 90% ich łącznej kapitalizacji przypadało na pięć projektów.
Istnieje kilka głównych mechanizmów stabilizujących cenę tego typu stablcoinów.
Mechanizm ten jest wykorzystywany przez Ampleforth Project (AMPL), jednego z pionierów segmentu algorytmicznych stablcoinów, uruchomionego w 2019 r. na blockchainie Ethereum. Cena tokena AMPL jest regulowana poprzez codzienne rebalansowanie. Jeśli kurs wymiany tokena jest wyższy od wartości docelowej, saldo portfela AMPL wzrasta, natomiast jeśli kurs jest niższy od 1$, spada. Mechanizm ten na ogół działa, ale nie rozwiązuje problemu zmienności cen.
Mechanizm ten jest stosowany na przykład w projektach Empty Set Dollar (ESD) i Basis Share (BAS). Obejmuje on system nagród dla posiadaczy tokenów.
Jeśli cena jest wyższa od ceny docelowej, posiadaczom przyznawane są nowe tokeny, co zwiększa podaż monet i zachęca do sprzedaży nadwyżki. Gdy cena spada, emisja tokenów zostaje wstrzymana, a użytkownicy aplikacji DeFi projektu mogą kupować specjalne "kupony" dłużne, spalając tokeny z możliwością ich łączenia. Kupony mogą zostać zrealizowane i przynieść zysk dopiero wtedy, gdy cena stabelcoina powróci do wartości docelowej.
Do niedawna największym powodzeniem cieszyły się algorytmiczne stablecoiny, których stabilność zapewnia rodzimy ekosystem monet.
Najbardziej znanym przykładem takiego podejścia była TerraUSD (UST) na blockchainie Terra. Użytkownicy mogli samodzielnie emitować UST, wypalając jednocześnie rodzimy token LUNA za pośrednictwem specjalnej usługi Terra Station i odwrotnie. Gdy wartość UST odchyla się od 1 USD, pojawia się możliwość arbitrażu. Wymiana użytkowników powinna ustabilizować ceny. Niestety, system ten zawiódł, a cały ekosystem Terra upadł w zeszłym miesiącu.
Aby zwiększyć stabilność UST, w styczniu 2022 r. utworzono fundusz rezerwowy Luna Foundation Guard (LFG), skutecznie tworząc "hybrydowy" mechanizm stabilizacji cen TerraUSD.
Mechanizm zabezpieczenia tokenów natywnych jest wykorzystywany przez inne stablecoiny: Neutrino USD (USDN) na blockchainie Waves, USN (sieć NEAR) i USDD (TRON).
Aby zwiększyć stabilność UST, w styczniu 2022 r. utworzono fundusz rezerwowy Luna Foundation Guard (LFG), skutecznie tworząc "hybrydowy" mechanizm stabilizacji cen TerraUSD.
Mechanizm zabezpieczenia tokenów natywnych jest wykorzystywany przez inne stablecoiny: Neutrino USD (USDN) na blockchainie Waves, USN (sieć NEAR) i USDD (TRON).
Metoda ta jest wykorzystywana w projekcie Frax Finance (FRAX). Stablecoin jest częściowo zabezpieczony przez inną stabilną monetę USDC, a częściowo przez rodzimą kryptowalutę Frax Shares (FXS). Zabezpieczenie wzrasta, gdy FRAX jest poniżej 1 USD i maleje, gdy jest powyżej 1 USD. Takie rozwiązanie sprawiło, że FRAX jest jednym z najbardziej stabilnych algorytmicznych stablecoinów.
Historia rozwoju algorytmicznych stablocoinów pokazała, że dotyczą ich wszystkie zagrożenia systemowe charakterystyczne dla branży DeFi:
W wyniku sytuacji kryzysowej stablecoin może stracić swój tzw. peg. To z kolei może doprowadzić do lawinowej wyprzedaży lub do podtrzymania ceny przez rodzimą monetę. Alternatywnie może też dojść do masowych likwidacji przez posiadaczy pozycji zabezpieczających, co spowoduje paniczne wycofywanie kapitału przez inwestorów.
Większość algorytmicznych stablcoinów okresowo traci stabilność. Oto tylko kilka przykładów:
Ryzyko systemowe związane z algorytmicznymi stablocoinami stało się w pełni widoczne w pierwszej połowie maja 2022 r. Wówczas TerraUSD (UST) utracił powiązanie z dolarem, co doprowadziło do upadku projektu.
W 2022 r. UST stał się najpopularniejszym algorytmicznym stablecoinem. Jego kapitalizacja wzrosła ponad 50-krotnie w ciągu zaledwie jednego roku i na początku maja przekroczyła 18,6 mld USD. Z tej kwoty około 17 mld USD zostało zablokowane w protokole Anchor DeFi-protocol z roczną stopą zwrotu na poziomie 20%.
W maju deweloperzy ogłosili, że obniżają oprocentowanie depozytów, aby zwiększyć odporność UST. Okazało się jednak, że jest dokładnie odwrotnie. W ciągu zaledwie dwóch dni użytkownicy wycofali z systemu Anchor UST o wartości ponad 2,2 mld USD. To spowodowało utratę stabilności. Następnie rodzima moneta Terry, LUNA, również zaczęła gwałtownie tracić na wartości. Zespół Terraform Labs postanowił podnieść cenę UST poprzez masową emisję LUNA. To tylko spowodowało dalszy spadek ceny zarówno tej monety, jak i UST. Nawet fundusz rezerwowy nie był w stanie odwrócić tego trendu.
W rezultacie LUNA spadła z 80 USD do 0,0001 USD. UST z kolei zanurkował do około 0,1 USD w ciągu zaledwie jednego tygodnia.
Upadek największego altcoina spowodował liczne negatywne konsekwencje na całym rynku kryptowalut. Przede wszystkim wzrosła zmienność innych stablcoinów, w tym największego z nich - USDT.
Przyszłe losy UST i całego ekosystemu Terra stoją pod znakiem zapytania. Środki pozostałe w funduszu LFG wystarczą jedynie na zrekompensowanie części strat. Zespół Terra Labs nie zdołał jeszcze znaleźć innych źródeł finansowania. Stworzyli oni więc nowy blockchain Terra 2.0 i token LUNA 2.0. Osoby posiadające wcześniej inwetsycje w LUNA mogą teraz odebrać airdrop.
Od czasu upadku UST na rynku kryptowalut utrzymuje się nieufność wobec algorytmicznych stablcoinów. W odpowiedzi na to zespoły projektowe zwiększają gwarancje bezpieczeństwa. Na przykład twórca USDD Justin Sun oświadczył już, że emisja stablcoinów zawsze będzie niższa od wielkości rezerw.
Jednocześnie algorytmiczne stablcoiny pozostają jednym z najtańszych i najłatwiejszych sposobów na przyciągnięcie płynności do zdecentralizowanych ekosystemów. Ponadto oferują one wyższą rentowność. Dlatego jest mało prawdopodobne, aby zniknęły one z rynku.
Algorytmiczne stablcoiny przyciągnęły też większą uwagę organów regulacyjnych i ustawodawców. Jest prawdopodobne, że regulacje prawne dotyczące stablecoinów zostaną jak najszybciej zaostrzone. Sekretarz Skarbu USA obiecał, że ustawa o stablcoinach zostanie uchwalona do końca 2022 r. Z kolei Korea Południowa, gdzie mieściła się siedziba Terraform Labs, planuje przedyskutować sytuację UST na szczeblu parlamentarnym.
