Bbranża kryptowalut została dotknięta spadkiem Bitcoina, a następnie spadkiem Ethereum. To wszystko sprawiło, że wydobywanie GPU stało się nieopłacalne. W rezultacie rynek wtórny został zalany tanimi kartami graficznymi. Chociaż mogą one być o 50%, a nawet 70% tańsze niż w sklepach, należy dwa razy zastanowić się, czy warto kupować kartę graficzną po kopaniu kryptowalut. Praca przez całą dobę odbija się negatywnie na kondycji sprzętu, przez co GPU może w każdej chwili ulec awarii. Przed zakupem należy kompleksowo zbadać maszynę i określić jej pozostałą żywotność.
Podczas wydobywania kryptowalut, w przeciwieństwie do gier, procesory graficzne równomiernie obciążają sprzęt. Dlatego nie należy kupować GPU bez sprawdzenia go pod kątem typowych problemów. Ogólnie rzecz biorąc, karty w sprzedaży mają trzy wady:
Górnictwo wymaga pracy w trybie 24/7 na podkręconych procesorach graficznych, przez co najbardziej cierpią układy chłodzenia. Podczas gdy zwykłe komputery obracają się z minimalną prędkością i tylko sporadycznie z maksymalną prędkością, górnicy nie dbają o swoje wentylatory. Aby schłodzić urządzenia do optymalnej temperatury 75°C, łopatki muszą pracować szybko i bez zatrzymywania się.
W rezultacie chłodzenie zużywa się i z czasem staje się mniej wydajne. W przypadku nowych posiadaczy grozi to przegrzaniem karty, a w konsekwencji spadkiem liczby klatek na sekundę lub niską szybkością haszowania, a także uszkodzeniem płyty głównej.
Najbardziej podatne na zużycie są tanie karty NVIDIA GTX. Karty te posiadają coolery z łożyskami ślizgowymi. Zużyty wentylator można łatwo rozpoznać po charakterystycznym trzeszczeniu i wibracjach.
Warto zauważyć, że zużyty wentylator nie jest dużym problemem. Zastępują go wentylatory obudowy z podłączeniem do zasilacza. Karta graficzna nie będzie miała możliwości regulacji prędkości obrotowej, ale zewnętrzne wentylatory spełnią swoje zadanie.
Uszkodzony regulator zasilania to jeden z przypadków, w których lepiej nie kupować karty graficznej po koparce, niż otrzymać uszkodzone urządzenie. Jeśli komponent nie kontroluje przychodzącego prądu, inne części GPU szybko ulegną zniszczeniu z powodu przegrzania i przepalenia tekstolitów. Stwarza to ryzyko pożaru, a nawet wybuchu urządzenia.
Podkręcona karta pracuje intensywnie, co powoduje, że VRM szybko zużywa zasoby i przegrzewa się. Potężne GPU do gier mają system chłodzenia VRM, ale te z niższej półki nie.
Producenci stosują naklejki wypełnione silikonem (termopady), aby pasywnie obniżyć temperaturę urządzenia. Pochłaniają one i rozpraszają ciepło. Jednak termopady są często wykonane z materiałów niskiej jakości, co powoduje ich pękanie, nawet w komputerach domowych. Jeśli tak się stanie, silikon dostanie się na płyty i spowoduje korozję, a po zmieszaniu z kurzem pogorszy chłodzenie.
Kluczowym problemem obecnych termopadów jest to, że trudno je wyczyścić. Nie jest możliwe usunięcie silikonu bez demontażu urządzenia, więc trzeba będzie zrezygnować z gwarancji.
Aby karty działały dłużej niż 3 lata, wymagają stałej opieki i komfortowych warunków. Górnicy jednak rzadko o to dbają, gdyż po 1-2 latach opłacalność urządzeń drastycznie spada ze względu na stały wzrost hash rate'u.
Użytkownicy nie instalują koparek w czystych serwerowniach o optymalnej wilgotności, ale w garażach i na balkonach. W takich miejscach nie tylko kurz, ale także zbyt wysokie lub zbyt niskie temperatury zagrażają stanowi sprzętu. Urządzenia zamarzają zimą i przegrzewają się latem.
Nieostrożna eksploatacja prowadzi do pożarów, dlatego czasami można znaleźć jednostki, które przetrwały pożar. Można je rozpoznać po śladach sadzy i wilgoci wewnątrz.
Naruszenie zasad użytkowania prowadzi do degradacji GPU, pamięci wideo. Najpierw redukuje potencjał podkręcania, a następnie wpływa na działanie z ustawieniami fabrycznymi.
Przed dokonaniem płatności należy przeprowadzić dogłębną diagnostykę sprzętu. Jeśli nie wykazuje on oznak przepalenia, ma działające wentylatory i nienaruszone termopady, można kupić kartę graficzną po koparce krypto. Jeśli wykryte zostaną jakiekolwiek wady, lepiej odmówić zakupu. Naprawa może być zbyt kosztowna.
Niektórzy sprzedawcy uczciwie piszą, że karty graficzne były wcześniej używane do wydobywania kryptowalut, podczas gdy inni zatajają przeszłość GPU. W tym drugim przypadku należy zachować ostrożność. Jeśli kupujący wie, że karta graficzna służyła do kopania kryptowalut, z pewnością ją sprawdzi.
Przed zakupem ważne jest, aby ocenić wygląd. Należy sprawdzić urządzenie:
Jeśli karta graficzna była używana do górnictwa, ale jest idealnie czysta, nie należy ograniczać się do oględzin. GPU zostało przygotowane do sprzedaży, a wszystkie zewnętrzne wady zostały usunięte. Nie warto kupować takiej karty.
Niemożliwe jest wykrycie problemów z mikroprocesorem i pamięcią VRAM bez użycia specjalnego oprogramowania. Zaleca się wcześniejsze pobranie przenośnego programu FurMark na dysk flash i wykonanie testu obciążeniowego.
Po uruchomieniu aplikacja obciąży urządzenie do 100%. Jeśli na ekranie pojawią się artefakty, zacznie migotać, nie zaleca się kupowania GPU. Są to oznaki poważnego zużycia GPU.
Nie należy sprawdzać karty graficznej w grach, edytorach. Wykrycie problemów sprzętowych zajmie dużo czasu (2-3 godziny). Ponadto nie wszystkie programy są bardzo wymagające.
VRM sprawdza się za pomocą AIDA64, MSI Afterburner, GPU-Z. Aplikacje monitorują temperaturę części. Aby sprawdzić ciepło pod obciążeniem, warto włączyć je wraz z FurMark. Jeśli regulator nie nagrzewa się zbytnio do 85°C, powinno być w porządku. W przeciwnym razie należy zidentyfikować przyczynę. Wysokie temperatury występują, jeśli
Górnicy, którzy weszli do branży w 2022 roku, aktywnie kupowali nowe karty graficzne, dlatego na rynku wtórnym wciąż istnieją GPU z ważną gwarancją. Sklepy w Polsce naprawiają sprzęt bezpłatnie przez 24-36 miesięcy.
Najważniejsze jest to, że karta graficzna nie może być demontowana ani podkręcana w ustawieniach BIOS. Jeśli ustawienia zostały zmienione, należy je zresetować do ustawień fabrycznych.
Kontrole często nie są wymagane. Sklepy sprawdzają urządzenia po numerze seryjnym, więc identyfikator powie ci, czy został kupiony w tym miejscu, czy nie. Jednak ze względu na boom górniczy użytkownicy zaczęli często zwracać zużyte GPU, a teraz sklepy uważnie szukają każdego drobiazgu, który pozwoliłby im odmówić naprawy gwarancyjnej.
Jeśli akcelerator graficzny nie jest mocno zużyty, a wentylatory, pamięć VRAM, mikroprocesory są w dobrym stanie, GPU można kupić. Chociaż żywotność po wydobyciu będzie krótsza, rabat w wysokości 30-50% pokryje deficyt.
Najważniejsze jest, aby upewnić się, że sprzęt jest w dobrym stanie. W razie najmniejszych wątpliwości lepiej odmówić zakupu. Ze względu na problemy z eksportem nowych urządzeń i części zamiennych, trudno jest naprawić zepsutą kartę.
Zakupione procesory graficzne będą dobre do wszystkiego innego niż wydobywanie monet. Większość urządzeń w 2023 roku działa na gorszych ustawieniach. Według statystyk WhatToMine, tylko trzy GPU zarabiają więcej niż 1 USD dziennie - NVIDIA RTX 4070 Ti, 4080 i 4090. Jednak rzadko sprzedają się one na rynku wtórnym i są szybko rozchwytywane.
Zastanawiając się, czy kupić kartę graficzną po wydobyciu, użytkownik musi wziąć pod uwagę cel. W przypadku domowego komputera, niedrogie karty graficzne są w porządku. Urządzenia te nie będą poddawane takiemu samemu obciążeniu pracą, jak w przypadku wydobywania monet, więc wytrzymają nawet 2-3 lata.
Akcelerator graficzny, który wydobywał kryptowaluty, ma zwykle określone ustawienia i jest brudny w środku. Aby przedłużyć jego żywotność, należy: