Jak skuteczna jest Lightning Network w ramach skalowalności Bitcoina w porównaniu z tradycyjnymi rozwiązaniami finansowymi, takimi jak Visa i Mastercard? Przyjrzyjmy się temu zagadnieniu.
Sieć Bitcoina, najbardziej znanej obecnie kryptowaluty, została uruchomiona w 2009 roku. Po tym, jak BTC stał się powszechnie znany, zaczęto przewidywać jego szybki sukces. Najbardziej optymistyczne prognozy sugerowały, że moneta może konkurować z tradycyjnymi systemami płatności - takimi jak Visa i Mastercard - a nawet zepchnąć je na dalszy plan. Tak się jednak nie stało. Nie tylko z powodu niskiej prędkości transakcji i wysokich opłat w sieci Bitcoin. Ta cecha sieci została nazwana "problemem skalowalności Bitcoina" ze względu na ograniczony rozmiar bloku sieci blockchain i wynikającą z tego przepustowość.
Technologia Lightning Network została zaprojektowana w celu przezwyciężenia wyżej wymienionych wad, radykalnie zwiększając szybkość przetwarzania transakcji i obniżając ich koszt.
Lightning Network to protokół sieciowy warstwy 2 (tj. wdrożony na szczycie głównego łańcucha bloków), który opiera się na sieci Bitcoin i zapewnia użytkownikom szybkie i niedrogie transakcje, eliminując w ten sposób problem wysokich prowizji i powolnej weryfikacji bloków przez górników. Korzystając z technologii routingu onion, protokół dzieli dane na wiele pakietów, które są następnie przesyłane przez różne węzły w sieci przy użyciu szyfrowania end-to-end.
Zasadniczo Lightning Network koncepcyjnie pozwala na efektywne mikrotransakcje w wysokości kilku dolarów poza głównym łańcuchem za pośrednictwem wielu kanałów płatności między dwiema lub więcej stronami. W związku z tym nie jest to sieć zdolna do przesyłania dużych kwot pieniędzy w kryptowalucie (tutaj Bitcoin jest poza konkurencją). Jest to raczej system płatności, który może być używany w życiu codziennym do zwykłych płatności.
W dokumencie przedstawionym społeczności deweloperzy Lightning Network, oprócz opisania sposobu działania protokołu, wyraźnie stwierdzili, że chcą przekroczyć szczytową wartość TPS (liczba transakcji na sekundę) osiągniętą przez Visa w 2013 roku.
W ten sposób Lightning Network został od razu zaprojektowany jako bezpośrednie zagrożenie dla tradycyjnych międzynarodowych systemów płatności, zdolnych do przyciągnięcia dużej liczby użytkowników dzięki większej wydajności zdecentralizowanej sieci P2P.
Wciąż jednak istnieje wiele wyzwań. Jeśli chodzi o technologię blockchain, istnieje tak zwany "trylemat skalowalności". Wskazuje on na trudność rozwiązania trzech problemów jednocześnie: szybkości, decentralizacji i bezpieczeństwa. Musimy wybrać dwa punkty z trzech. Klasyczny protokół Bitcoin poświęcił szybkość na rzecz bezpieczeństwa i decentralizacji. Lightning Network ma na celu zwiększenie szybkości, ale robi to kosztem bezpieczeństwa: węzły Lightning Network mogą hipotetycznie zostać zaatakowane. Inne problemy obejmują wyższe wymagania dla samych użytkowników, dla których interfejs usług blockchain jest mniej znany i zrozumiały niż w aplikacjach bankowych (jest to kwestia do rozważenia w przypadku każdej kryptowaluty).
Jeśli Lightning Network zdoła rozwiązać te problemy, sieć prawdopodobnie spróbuje wbić pokonać główne systemy płatności, takich jak Visa i Mastercard. Co zachęcające, osoby publiczne, takie jak Jack Dorsey, były dyrektor generalny Twittera, poparły pomysł Lightning Network. W 2018 roku Dorsey eksperymentował z Lightning Network jako systemem płatności napiwków na Twitterze.
Ale wracając do tego, w czym Lightning Network już przoduje: redukcja kosztów transakcji. W Bitcoinie często przeniesienie kilku dolarów kosztuje prawie tyle samo co kilka milionów. Ile kosztuje dokonanie transakcji za pośrednictwem kanału Lightning? Istnieją dwa rodzaje opłat związanych z korzystaniem z tej sieci.
Pierwszą z nich jest opłata podstawowa, pobierana losowo od każdego węzła. Są to zazwyczaj bardzo małe ułamki centa (dokładnie kilka satoshi) potrzebne do kierowania ruchu do właściwego węzła. Druga to prowizja oparta na kwocie płatności w danym węźle.
W tym przypadku właściciel kanału może ustawić prowizję obliczaną jako procent całkowitej kwoty wysłanych satoshi (na przykład 0,01 satoshi za 1 wysłane satoshi). Istnieją szczególne przypadki, w których całkowita prowizja za korzystanie z kanału Lightning wynosi prawie zero, a także przypadki, w których prowizja jest zbyt wysoka.
Jeśli porównamy te koszty z kosztami głównych systemów płatności, takich jak Visa i Mastercard, zobaczymy, że te ostatnie są znacznie droższe. Firmy obsługujące karty bankowe pobierają różne opłaty w zależności od rodzaju sprzedawcy, kwoty transakcji i miejsca, w którym transakcja ma miejsce.
Zazwyczaj w Stanach Zjednoczonych (rynek ten został przyjęty jako podstawa, ponieważ jest jednym z najważniejszych pod względem wpływu na system płatności) Visa pobiera opłatę za wymianę w wysokości od 1,15% + 0,05 USD do 2,40% + 0,10 USD. Visa pobiera również opłatę w wysokości 0,14% za transakcję.
Mastercard pobiera opłatę za wymianę w wysokości od 1,15% + 0,05 USD do 2,50% + 0,10 USD. Ich dodatkowa opłata wynosi 0,1375% dla transakcji poniżej 1000 USD i 0,01% dla transakcji o wartości 1000 USD lub więcej.
Jak dotąd wydaje się mało prawdopodobne, aby tradycyjne systemy płatności były zagrożone przez technologię, która wciąż jest w fazie rozwoju. Deweloperzy blockchain poczynili jednak oszałamiające postępy, z którymi prawdopodobnie wkrótce wielu będzie musiało się liczyć.
Nie wystarczy jednak dysponować bardziej wydajną technologią płatniczą, aby konkurować na równych zasadach z Visa i Mastercard, które są już głęboko zakorzenione w codziennym życiu ludzi. Co więcej, zbyt niski koszt opłat transakcyjnych może być postrzegany jako czynnik spowalniający powszechne przyjęcie technologii Lightning Network, ponieważ potrzebne są odpowiednie zachęty ekonomiczne, aby stała się ona powszechna. Wówczas podmioty rynkowe byłyby skłonne wspierać to rozwiązanie.
Wyzwanie, jak wspomniano wcześniej, zależy od kilku czynników, a także od ogólnej przepustowości sieci. Aby wejść do głównego nurtu, Lightning Network musi zwiększyć swoją przepustowość do poziomu znacznie przekraczającego obecny. Obecnie niektórzy szacują, że sieć jest w stanie obsłużyć transakcje o wartości do 4 828 BTC, co stanowi równowartość około 148 milionów dolarów. Jest to marna suma w porównaniu z miliardami przepływającymi przez tradycyjne systemy płatności. Kierunek wydaje się jednak słuszny, gdyż pojemność przepustowości Lightning Network rośnie z czasem coraz bardziej.