Co to jest staking i jakie są jego różne wersje?

Staking to proces umożliwiający użytkownikom zarabianie procentu jako nagrody za posiadanie tokenów, które są wykorzystywane do pracy na blockchainie.

Staking pochodzi od słowa "stake". Termin ten odnosi się do podziału zysków i czerpania pasywnego dochodu z kryptowalut poprzez mechanizm konsensusu zwany proof-of-stake lub algorytm PoS i jego odmiany. Podstawowa zasada polega na tym, że użytkownicy mogą postawić część monet znajdujących się w ich portfelach, aby z czasem uzyskać procentowe wynagrodzenie. PoS może zapewnić te nagrody, ponieważ blockchain wykorzystuje tokeny do pracy poprzez walidację transakcji.

Co to jest algorytm proof-of-stake?

Algorytm proof-of-stake powstał w 2012 r. i polegał na tym, że posiadając pewną liczbę tokenów można było określić, który węzeł będzie uprawniony do wydobycia następnego bloku.

PoS odnosi się do algorytmu konsensusu kryptowaluty, który przetwarza transakcje i tworzy nowe bloki. W 2012 r. PPCoin (obecnie PeerCoin) wykorzystał pomysł, że stakowanie może decydować o tym, który węzeł będzie uprawniony do wydobycia następnego bloku. Mówiąc prościej, aby użytkownik mógł zostać walidatorem, należy postawić minimalną liczbę monet; jednak im więcej monet posiada, tym większa szansa, że zostanie twórcą następnego bloku.

Jakie są różne wersje PoS?

Ewolucje PoS obejmują między innymi DPoS (delegated proof-of-stake), leased proof-of-stake (LPoS), proof-of-stake velocity (PoSV) i proof-of-storage.

Chociaż PoS oferuje wiele zalet w porównaniu z mechanizmem konsensusu proof-of-work (PoW), to pojawiły się nowe projekty, które jeszcze bardziej udoskonalają te wersje. W rezultacie większość kryptowalut, które stosują ten model, korzysta z hybrydowych modyfikacji. Są to np. DPoS - wersja, która wprowadziła delegatów, LPoS - zachęca posiadaczy mniejszej ilości tokenów, proof-of-stake velocity (PoSV) - dowód oparty na przestrzeni dyskowej oraz proof-of-storage - dowód przechowywania całkowitej ilości bloków. Każdy z tych wariantów PoS istnieje po to, aby poprawić efektywność i zapewnić najlepsze doświadczenie dla użytkownika końcowego.

Co to jest delegated proof-of-stake (DPoS)?

DPoS jest odmianą PoS, w której uczestnicy mogą łączyć tokeny w puli stakingowej w celu ustalenia walidatora bloku.

W 2013 r. Daniel Larimer opracował ewolucję PoS, w której do walidatorów dołącza nowa grupa - delegaci. W powstałym w ten sposób Delegated Proof of Stake (DPoS), delegaci istnieją jako przedstawiciele społeczności, wskazani przez osoby posiadające tokeny. Ci mogą następnie głosować, który z walidatorów mógłby stworzyć nowy blok i stać się uprawnionym do nagrody wypłacanej z opłat transakcyjnych. Delegaci byliby również zobowiązani do zatwierdzania zasad sieci i utrzymywania stabilności blockchaina. Stanowisko to mógłby zajmować każdy członek sieci, chociaż tylko przez krótki czas.

Każdy użytkownik zaangażowany w proces stakingowy i mogący zostać delegatem jest określany mianem "świadka". Nazwa ta pochodzi od jego zdolności do bycia świadkiem transakcji i działania jako węzeł w sieci. W przeciwieństwie do delegatów, świadek nie ma możliwości ustalania podstawowych zasad sieci. Zarówno świadkowie, jak i delegaci są wybierani w głosowaniu poprzez model reputacji.

Tokeny w blockchainach opartych na DPoS dzielą się na tokeny dostępne (te w obiegu) i te, które są stakowane. Każdy użytkownik samodzielnie określa ile tokenów chce stakować. Co ważne, raz stakowane tokeny nie mogą być wydane. Monety te można wykorzystać wyłącznie do zostania świadkiem, głosowania na delegatów i uczestniczenia w zarządzaniu siecią poprzez smart kontrakty. Koncepcja ta jest obecnie stosowana w takich projektach jak np. Tron (TRX) i EOS.

Jak działa staking PoS?

PoS-based staking pozwala użytkownikom na weryfikację transakcji na podstawie liczby monet przechowywanych w portfelu.

W algorytmie wydobywczym Proof of Stake ważność transakcji użytkowników jest weryfikowana na podstawie monet przechowywanych w ich portfelach. Poprzez haszowanie danych transakcji użytkowników, algorytm weryfikuje transakcję i aktualizuje zapisy na blockchainie. W algorytmie PoS średni poziom trudności wydobycia i jego opłacalność jest odwrotnie proporcjonalna do liczby tokenów posiadanych przez daną pulę lub węzeł.

Ponieważ wydobycie tokenów za pomocą algorytmu PoS nie wymaga mocy obliczeniowej, uczestnicy puli nie są określani mianem "górników", jak ci, którzy zajmują się wydobywaniem kryptowalut za pomocą algorytmu PoW. W tym przypadku są oni określani jako "forger". Forgerzy zarabiają prowizję, chociaż jest ona ograniczona do cześci opłat za przeprowadzenie transakcji. Następnie ich dochód jest uzależniony od "wieku" tokena. Oblicza się go przez pomnożenie całkowitej liczby tokenów przez czas ich przechowywania przez forgera. Forgerem może zostać każdy użytkownik posiadający na swoim koncie określoną liczbę tokenów. Liczba ta różni się w zależności od sieci.

Kto może uczestniczyć w procesie stakingu opartym na PoS?

PoS umożliwia udział w stakingu prawie każdemu użytkownikowi, przy czym zaawansowane giełdy upraszczają doświadczenie użytkownika do maksymalnego poziomu.

Dzisiaj każdy może stakować tokeny za pośrednictwem PoS, ponieważ nie jest do tego potrzebny kosztowny sprzęt, jak np. ASIC, systemy chłodzenia czy autonomiczne systemy zasilania. Użytkownik może uczestniczyć w stakingu po prostu posiadając komputer lub laptop i dostęp do internetu.