Co to jest short squeeze? Wszystko co musisz wiedzieć

Wyciskanie shortów (Short squeeze) to sytuacja, w której cena waloru rośnie z powodu nadpodaży krótkich pozycji, których zamknięcie tworzy dodatkowy popyt na zakup waloru i prowadzi do dalszego wzrostu cen.

Short squeeze charakteryzuje się szybkim wzrostem ceny aktywa, zwiększonym wolumenem obrotu i dużą zmiennością - może to prowadzić do znacznych strat dla shortujących traderów.

Aby zmniejszyć ryzyko wejścia w short squeeze, należy stosować zlecenia stop-loss i narzędzia zabezpieczające oraz korzystać z niskiej dźwigni.

Czym jest pozycja krótka (short)?

Zanim zaczniemy mówić o short squeeze, musimy zdefiniować krótką pozycję w tradingu, zwaną również "short". Otwierając krótką pozycję, inwestor pożycza aktywo od brokera lub giełdy, używając swoich środków jako zabezpieczenia. Taką pozycję można zamknąć poprzez odkupienie podobnej ilości aktywów po aktualnej cenie. Zysk jest osiągany, gdy cena aktywa spada.

Przykładowo, uczestnik rynku otworzył na giełdzie krótką pozycję na 1 BTC po cenie 30 000 USD za monetę. Po pewnym czasie cena bitcoina spadła do 25 000 dolarów i trader postanowił odkupić pożyczone aktywo. Różnica między ceną sprzedaży a ceną zakupu, czyli 5 tys. dolarów, to zysk.

Wzrost ceny aktywa po otwarciu shorta prowadzi do straty. Jeśli w bilansie inwestora nie ma wystarczającej ilości kapitału na ich pokrycie, następuje wezwanie do uzupełnienia depozytu zabezpieczającego, co może prowadzić do przymusowego zamknięcia pozycji (likwidacji).

Jak powstaje short-squeeze?

Jedną z głównych przyczyn short-squeeze jest ciasna akumulacja otwartych pozycji krótkich na określonym poziomie cenowym. Gdy ceny idą w górę, uczestnicy rynku są zmuszeni do ograniczania ryzyka i zamykania nieopłacalnych shortów.

Ponieważ aktywo musi być kupione, aby zamknąć krótką pozycję, zwiększa popyt tylko podczas wzrostu ceny. To z kolei pcha cenę jeszcze wyżej, co zwiększa straty posiadaczy krótkich pozycji i prowadzi do masowych likwiadacji.

Zautomatyzowany charakter współczesnego handlu giełdowego, ewentualna panika i zwiększone wolumeny mogą powodować ogromne skoki cen, sięgające kilkudziesięciu procent. Ponadto, w niektórych przypadkach, short-squeeze może prowadzić do wstrzymania obrotu danym aktywem.

Podobna sytuacja miała miejsce na Nasdaq z akcjami Robinhood Market - handel papierami wartościowymi musiał zostać trzykrotnie wstrzymany ze względu na zmienność.

Przykłady short squeeze

Short squeeze jest dość powszechny na każdym rynku, w tym na kryptowalutach. Poniżej znajdziesz dwa przykłady.

GameStop

W listopadzie 2020 roku członkowie subreddita WallStreetBets odkryli otwarte krótkie pozycje funduszu hedgingowego Melvin Capital na akcjach GameStop (GME), sieci handlowej, która znajdowała się w stanie przed bankructwem.

Sieciowi "aktywiści" postanowili wykorzystać te informacje i zaczęli kupować akcje GME na giełdzie, aby uchronić firmę przed upadkiem. Ruch ten przyjął się masowo, a cena akcji GameStop wzrosła ponad 20-krotnie w ciągu mniej niż miesiąca.

Wall Street Journal wylicza, że efektem tego short squeeze była utrata 30% całego kapitału w Melvin Capital oraz skumulowana strata 19,75 mld USD dla posiadaczy krótkich pozycji GME.

Celsius Network

W czerwcu 2022 roku platforma kryptowalutowa Celsius zawiesiła wypłaty, handel i transfery między kontami ze względu na ekstremalne warunki rynkowe. Wszystko to doprowadziło do poważnego spadku wartości natywnego tokena CEL platformy.

Grupa entuzjastów, korzystając z portalu społecznościowego Twitter, postanowiła powtórzyć operację podobną do short squeeze GameStopu. Ruch został zorganizowany wokół hashtagu #CELShortSqueeze.

Według Decrypt, głównym argumentem za short-squeeze był fakt, że platforma Celsius, w tym tokeny CEL, zawiesiła swoje wypłaty. Dodatkowo problemy finansowe spółki powinny były wzbudzić zainteresowanie shortami ze strony traderów i dużych spółek.

Istotą "operacji" było kupowanie tokenów CEL na giełdzie i wycofywanie ich do zimnych portfeli, aby nikt nie mógł użyć tych tokenów do sprzedaży. W efekcie w dniach 19-21 czerwca 2022 r. cena CEL wzrosła niemal trzykrotnie, z 0,55 USD do 1,5 USD.

Jak chronić się przed short squeeze?

Short squeeze są powszechne na rynku kryptowalut ze względu na niską płynność wielu cyfrowych akrtywów, brak narzędzi zabezpieczających i słabe regulacje prawne. W celu ograniczenia ryzyka związanego z short squeeze można zastosować następujące mechanizmy:

• Zlecenie stop. Najprostsza i najskuteczniejsza metoda. Dzięki temu Twoja otwarta krótka pozycja nie zostanie całkowicie zlikwidowana i uchroni Cię przed podejmowaniem emocjonalnych decyzji.
• Hedging. Otwierając krótką pozycję, traderzy zabezpieczają ją za pomocą transakcji odwrotnej. Jeśli otwarty jest short, mogą otworzyć długą pozycję (long) na to samo aktywo. Jeśli notowania pójdą wbrew oczekiwaniom inwestora, pozycja zabezpieczająca pozwoli na zmniejszenie straty.
• Transakcje spot. Handel na rynku spot wyklucza jakikolwiek stosunek wierzytelności pomiędzy przedsiębiorcą a platformą - usuwa to wszelkie ryzyko likwidacji. Te transakcje nie są przeznaczone do zarabiania pieniędzy na spadkach, ale będą chronić przed ryzykiem, zwłaszcza dla początkujących handlowców.
• Niska dźwignia finansowa. Bardzo często traderzy handlują z wysoką dźwignią, co zwielokrotnia ryzyko strat. Według giełdy Binance, w 2019 roku średnio 60% transakcji futures było otwieranych z dźwignią 20x, co jest bardzo wysokim wskaźnikiem. Jak powiedział założyciel Morgan Creek Mark Yusco, dźwignia "nigdy nie uczyni złej inwestycji dobrą, ale często czyni dobrą inwestycję złą".