Menu
DeFi 2.0 to druga generacja zdecentralizowanych finansów. W jej skład wchodzą projekty, które rozwiązują problemy "pierwszej wersji". Obejmuje to bardziej efektywne wykorzystanie kapitału, mechanizmy stabilizacji płynności oraz długoterminowe zachęty dla użytkowników.
Kryteria przynależności do DeFi 2.0 nie są ściśle określone. Do tej kategorii zalicza się co najmniej kilkadziesiąt projektów. Należą do nich Olympus DAO, Abracadabra Money, Alchemix, Tokemak i inne.
Często protokoły DeFi 2.0 budują swoje usługi na istniejącej infrastrukturze DeFi, w tym zdecentralizowanych giełdach z technologią automatycznego animatora rynku (AMM-DEX) oraz protokołach pożyczek zabezpieczonych krypto aktywami.
Obecnie zdecentralizowane finanse są jednym z filarów branży kryptowalutowej. Jednak w miarę rozwoju DeFi na jaw wyszły jej strukturalne słabości - niska skalowalność i wysokie opłaty, zmienność płynności i przychodów, problemy z bezpieczeństwem związane z smart kontraktami oraz centralizacja. Projekty DeFi 2.0 mają na celu wykorzystanie nowych zasad i podejść do rozwiązania tych problemów.
Większość protokołów DeFi przyciąga inwestorów, oferując im zachęty w postaci natywnych tokenów projektu. Mechanizm "liquidity mining" działa dobrze w krótkim okresie, ale przyspieszona emisja tokena, za pomocą której wypłacane są nagrody dla dostawców płynności, powoduje presję na jego cenę. Prędzej czy później stopy zwrotu ulegają obniżeniu, co stwarza ryzyko masowego "exodusu" kapitału i jego migracji do innego protokołu.
DeFi 2.0 próbuje rozwiązać ten problem, tworząc fundusz rezerwowy protokołu, czyli skarbiec, który jest wykorzystywany do zarabiania pieniędzy w popularnych aplikacjach DeFi. Ponadto, z pomocą skarbca, projekty DeFi 2.0 zapewniają "płynność jako usługę" (LaaS) dla innych usług DeFi. Efektem końcowym powinno być stworzenie stałego strumienia przychodów, który pozwoli uniknąć zbyt wysokich stóp zwrotu dzięki emisji governance tokena.
Inwestorzy, którzy zapewniają płynność pulom DeFi protokołu w postaci par kryptowalut, są stale narażeni na ryzyko nietrwałej straty. Wynika to ze zmian we względnych kursach wymiany dwóch aktywów w puli, co znacznie obniża oczekiwaną stopę zwrotu z inwestycji i czyni ten rodzaj inwestycji mniej atrakcyjnym.
Chociaż niektóre popularne usługi AMM-DEX oferują rozwiązania zmniejszające wpływ nietrwałej straty (np. pule Balancer wykorzystują arbitralny stosunek aktywów), tylko usługi DeFi 2.0 próbują radykalnie rozwiązać ten problem za pomocą pul jednokierunkowych.
Wiele usług DeFi było tworzonych przez anonimowe zespoły, które podejmowały wszystkie decyzje dotyczące rozwoju projektu. Otwiera to szerokie pole do nadużyć, a także zwiększa prawdopodobieństwo popełnienia celowych lub przypadkowych błędów w zarządzaniu, które szkodzą dobru projektu i bezpieczeństwu prywatnych inwestycji.
Odpowiedzią na te wyzwania było rozpowszechnienie się DAO - zdecentralizowanych, autonomicznych organizacji, których członkowie decydują o większości taktycznych i strategicznych kierunków rozwoju projektu poprzez głosowanie.
O ile w przypadku DeFi 1.0 przejście na DAO było raczej powolne i nieobowiązkowe, o tyle w przypadku DeFi 2.0 jest to początkowo standard branżowy. Ogólnie rzecz biorąc, przekazanie zarządzania społeczności jest oznaką dojrzałości projektu, gdy zespół wdrożył wszystkie zamierzone funkcje i odniósł sukces w pozyskiwaniu użytkowników i płynności.
Większość projektów zdecentralizowanych finansów drugiej generacji uruchomiono w 2021 roku. Wtedy właśnie pojawił się termin DeFi 2.0. Przyjrzyjmy się więc kilku najbardziej znanym przedstawicielom DeFi 2.0
Uruchomiony wiosną 2021 r. w sieci Ethereum. Ma na celu stworzenie zdecentralizowanej waluty rezerwowej wspieranej przez własny fundusz rezerwowy (skarbiec).
Głównym sposobem na zasilenie skarbca Olympus DAO jest sprzedaż tokena zarządznia OHM poprzez mechanizm "bonding". Użytkownicy mogą kupować krótkoterminowe obligacje (bonds) za pomocą różnych kryptowalut (DAI, ETH itp.), otrzymując tokeny OHM z niewielką zniżką w ciągu pięciu dni.
Presja wywierana na sprzedających została zmniejszona przez stakowanie tokenów OHM. Na początku realizacji projektu wydajność stakowania przekraczała 200 000% rocznie (uwzględniając automatyczne reinwestowanie co 8 godzin).
Aby poprawić stabilność protokołu, zespół stopniowo zmniejszał wydajność stakingu. Jednocześnie wprowadzono produkt LaaS - Olympus Pro, który umożliwia innym protokołom DeFi wykorzystanie mechanizmu wiążącego do generowania własnej płynności. W ten sposób na koszt skarbca stworzono źródło dochodów dla protokołu, niezależne od napływu nowych inwestorów.
U szczytu popularności w listopadzie 2021 r. wartość zablokowana w Olympus DAO wynosiła ponad 860 mln USD, a kapitalizacjaOHM - 4,3 mld USD. Sukces ten pociągnął za sobą falę naśladowców, którzy wykorzystali kod źródłowy Olympus DAO do stworzenia jego kopii.
Według stanu na czerwiec 2022 r. istnieje ponad 130 forków Olympus DAO we wszystkich popularnych blockchainach. Większość z nich różni się od OlympusDAO tylko nazwą i natywną wydajnością stakowania tokenów, ale są one prowadzone przez anonimowych deweloperów, co zwiększa ryzyko utraty środków. Dziesiątki takich projektów zakończyły się już exit scamem.
Uruchomiony w maju 2021 r., początkowo tylko w sieci Ethereum, obecnie działa w popularnych sieciach kompatybilnych z EVM, w tym Arbitrum, Fantom, Avalanche i BNB Smart Chain. Protokół umożliwia konwersję kryptowalut (w tym tokenów yEearn Finance, Curve i SushiSwap) na algorytmiczny stablecoin Magic Internet Money (MIM). MIM jest notowany na wielu zdecentralizowanych i scentralizowanych giełdach, więc inwestorzy mogą go łatwo wymienić na inne staablecoiny. Jako zachętę dla dostawców płynności, projekt przydziela tokeny zarządzania SPELL, stopniowo zmniejszając nagrodę. Abrakadabra wykorzystuje Olympus Pro do stabilizacji płynności poprzez zakup obligacji z dyskontem w celu tworzenia rezerw. SPELL jest używany w głosowaniu przez DAO. Ponadto posiadacze SPELL, którzy zablokowali swoje tokeny w stakingu, otrzymują część prowizji i opłat Abracadabry.
Jest to zdecentralizowana platforma pożyczkowa uruchomiona w lutym 2021 r. na blockchainie Ethereum. Umożliwia ona użytkownikom zaciąganie "samolikwidujących się" pożyczek zabezpieczonych aktywami kryptowalutowymi poprzez emisję wysoce płynnych tokenów syntetycznych. Pozycje dłużne są automatycznie spłacane z przychodów generowanych dzięki integracji z agregatorem zysków yEarn Finance oraz protokołami pożyczkowymi Aave i Compound.
Pierwsza wersja protokołu Alchemix umożliwiała wybijanie tokena syntetycznego alUSD przy wpłacie do DAI. Później dodano USDT, USDC, ETH i inne aktywa jako zabezpieczenie pożyczek. Dla wszystkich aktywów parametr LTV (Loan-to-Value) wynosi 50%. Innymi słowy, możliwe jest pożyczenie do połowy zdeponowanego zabezpieczenia.
Zarządzanie platformą jest stopniowo przekazywane do Alchemix DAO, które jest finansowane z 10% przychodów z protokołu. Posiadacze tokena zarządzania ALCX mogą głosować na finansowanie projektów, które rozszerzają zastosowanie alUSD.
Projekt ten, uruchomiony w sierpniu 2021 r. na blockchainie Ethereum, skupia się na rozwiązaniu problemu płynności długoterminowej i "nietrwałej straty". Przyjmuje on depozyty w formie protokołu kredytowego, ale dystrybuuje każdą kryptowalutę do oddzielnej puli, zwanej "reaktorem".
Posiadacze tokenów zarządzania TOKE głosują nad sposobem wykorzystania płynności z każdego reaktora. Do udziału w głosowaniu zachęcają płatności TOKE. Usługi DeFi stron trzecich mogą pożyczać płynność zgromadzoną w protokole, uiszczając opłaty w miarę jej wykorzystywania. Opłaty te trafiają do skarbca (Tokemak Treasury).
Planowane jest osiągnięcie poziomu, na którym protokół nie będzie już wymagał pozyskiwania płynności ze źródeł zewnętrznych.
Chociaż DeFi 2.0 ma swoje zalety, nadal wiąże się z nim wiele zagrożeń charakterystycznych dla zdecentralizowanych finansów, w tym błąd ludzki, błędy i luki w smart kontraktach oraz możliwość manipulacji cenami aktywów z powodu wadliwych wyroczni cenowych.
Smart kontrakty, które nie są odpowiednio kontrolowane, spowodowały już poważne straty finansowe w DeFi 2.0. Na przykład w czerwcu 2021 r., wkrótce po uruchomieniu wsparcia dla aktywów syntetycznych alETH powiązanych z ETH, doszło do incydentu w protokole Alchemix. Z powodu błędu w logice smart kontraktu kilku użytkowników otrzymało niesłusznie łącznie 4300 ETH (6,5 mln ówczesnych dolarów).
Ponadto, w przypadku projektów wspierających algorytmiczne stablecoiny(takich jak MIM i alUSD), istnieje ryzyko utraty powiązania z walutą fiat w wyniku manipulacji lub warunków rynkowych. Świetnie udowodniła to Terra.
Do szczególnych zagrożeń związanych z DeFi 2.0 należy fakt, że większość takich projektów początkowo wykorzystuje klasyczny mechanizm liquidity miningu. Mają one nadzieję, że z czasem przejdą do stabilnego modelu z własnym skarbcem. Jednak wzrost przychodów z tytułu usług skarbowych w dużej mierze zależy od ogólnej sytuacji rynkowej w branży DeFi. W związku z tym, w czasie zmniejszającej się aktywności rynku, samowystarczalność w zakresie płynności protokołów DeFi 2.0 może nie być osiągalnym celem.
W 2021 roku, gdy rosła kapitalizacja i liczba użytkowników rynku kryptowalut, projekty DeFi 2.0 pokazały swoją zdolność do przyciągania użytkowników i ich kapitału poprzez szereg innowacyjnych rozwiązań. Jednak niedźwiedzi trend na rynkach akcji i kryptowalut, który rozpoczął się w 2022 roku w związku z wydarzeniami w światowej gospodarce i polityce, doprowadził do załamania TVL i kapitalizacji wszystkich projektów w tym segmencie bez wyjątku.
Nadchodząca "krypto zima" będzie próbą dla całej branży DeFi. Trudno powiedzieć, które z istniejących projektów DeFi 2.0 będą w stanie przetrwać w nowych warunkach, a które zejdą ze sceny. W każdym razie ciekawe podejścia do przyciągania płynności i użytkowników, które już się sprawdziły, będą nadal stosowane, niezależnie od warunków rynkowych.
